Causalitas
Causalitas[1] est ratio vel relatio inter eventa, quorum unum alterum efficit. Illud ad causam, hoc ad effectum refertur. Notio causalitatis iam pridem a philosophis pertractatur. Nam Aristoteles in Metaphysica quattuor causas distinguit, quae causalitatem finiunt: materialis, formalis, efficiens, finalis. Quarum celeberrima in disputationibus scientificis causa efficiens est. Saepius quiden pro effectu consecutio dicitur, nam, ut iam vidit Aristoteles, causarum genera varia sunt. Itaque iustum esse videtur pro eventis abstractius de relatis loqui.[2] Apud Graecos causa (αἴτιον) a prima origine ad reatum relata est.
Notae |
↑ Axters, S. (1937). Scholastiek lexicon Latijn-Nederlandsch. Antwerpen: Geloofsverdediging.
↑ Cf. Schaffer 2016.
Bibliographia |
- Davidson, Donald (2001) Essays on Actions and Events. Clarendon Press.
- Harré, Rom (1970) The principles of scientific thinking. Macmillan.
- Itkonen, Esa (1983) Causality in Linguistic Theory. A critical investigation into the philosophical and methodological foundations of non-autonomous linguistics. Croom Helm; Indiana University Press.
- Schaffer, Jonathan (2016) The Metaphysics of Causation, Stanford Encyclopedia of Philosophy
Nexus interni
- Causa sui
- Determinismus
- Fatum
- Primum movens
- Reductionismus
- Teleologia
- Feedback
- Karma